تجارت الکترونیک چیست؟
تجارت الکترونیک چیست؟
به انجام معامله،
خرید،
فروش،
پرداخت،
سفارش،
تحویل و غیره،
کالا و خدمات یا اطلاعات که
توسط سیستم‌های الکترونیک مانند
اینترنت،
شبکه‌های کامپیوتری،
تلفن همراه و سایر فن آوری‌های اطلاعات (IT) انجام شود،
را تجارت الکترونیک (eCommerce) گویند.
(اگر عبارت eCommerce را معادل “بازرگانی الکترونیک” در نظر بگیریم معنای آن بهتر درک می‌شود)
باید توجه داشت که:
• هر چند بسیاری از فعالیت‌های “تجارت الکترونیک” بر روی اینترنت و به کمک تکنولوژی‌های مرتبط با آن انجام می‌شود، همان‌طور که از نامش پیداست (تجارت الکترونیک و نه اینترنتی) و در تعریف اش نیزآمده است، این نوع تجارت فقط به اینترنت محدود نیست.
بلکه سایر فناوری‌ها نیز در آن بکار گرفته می‌شود و بر روی شبکه‌های داخلی (interanet) بین یک یا چند شرکت نیز می‌تواند اجرا گردد.
• در اوایل دهه 70 میلادی تجارت الکترونیک با نوآوری‌هایی مانند انتقال الکترونیکی پول آغاز گردید که قدمتی حدود 40 سال دارد!
لیکن از اوایل دهه 90 میلادی بود که با عمومی‌شدن وب، تجارت الکترونیک توسعه و رشد چشمگیری یافت.
• انجام تجارت الکترونیک در یک بنگاه اقتصادی به شکل یک طیف و تدریجی است.
یعنی به میزانی که فرآیندهای بازرگانی در یک بنگاه به صورت الکترونیک انجام شود به همان میزان تجارت الکترونیک در آن بنگاه رشد کرده است.
بنابراین اگر در یک بنگاه اقتصادی، فقط فرآیند گرفتن سفارشات مشتری، از طریق وب انجام شود، می‌گوییم که این بنگاه از تجارت الکترونیک بهرمند شده است (مسلما بطور خیلی محدود).
• با توجه به طرفین معامله، انواع تراکنش‌های مختلفی برای تجارت الکترونیک ذکر گردیده به عنوان نمونه:
- B2B (Business to Business) مراودات تجاری بین دو یا چند بنگاه، مانند سفارش مواد اولیه از تولید کننده به تامین کنندگانش توسط شبکه
- B2C (Business to Consumer) مراودات تجاری بین بنگاه با اشخاص، مانند فروش کتاب از یک وب سایت
- C2B (Consumer to Business) مراودات تجاری بین شخص با بنگاه، مانند برگزاری مناقصه خرید یک لپ تاپ بین چندین فروشنده
- C2C (Consumer 2 Consumer) مراودات تجاری بین اشخاص با هم، مانند فروش مزایده‌ای یک تابلوی نقاشی از طریق شبکه
• “تجارت الکترونیک” با “کسب و کار الکترونیک” (eBusisness) فرق دارد.
چون اصولا تجارت با کاسبی فرق دارد (هر چند که خیلی وقت‌ها این دو را به جای هم استفاده می‌کنیم.) برای درک تفاوت میان تجارت و کسب و کار، لازم به یادآوری است که در یک کاسبی فعالیت‌های بسیاری مانند مدیریت منابع انسانی (جذب، نگهداری، ارتقا و غیره)، فعالیت‌های مربوط به تولید(برنامه ریزی، انبارداری، تعمیرات و غیره)، فعالیت‌های مالی و حسابداری وغیره انجام می‌شود که به تجارت (بازرگانی) ربطی ندارند ولی برای بقای کسب و کار ضروری هستند.
بنابراین “تجارت الکترونیک” فقط جنبه‌هایی از “کسب و کار الکترونیک” را شامل می‌شود و زیر مجموعه آن است.